Оқыту мен оқу үдерісін жетілдіруде бірлескен топтық жұмыстың ықпалы
Тақырыбы: « Оқыту мен оқуүдерісін жетілдіруде бірлескен топтықжұмыстың ықпалы »
Теория
Бірлескен оқу—өзара іс-әрекет жасау философиясы болса, ал бірлескен жұмыс мақсатқа жету жолына бағытталған өзара әрекеттің құрылымы болып саналады. Бірлескен оқу сыныпта әдіс қана емес, жеке философия болып табылады. Адамдар топтық жұмыс барысында жұмыс істеудің түрлі тәсілі орын алады. Топтың жұмысы тиімді болу үшін билік пен жауапкершілік топ мүшелері арсында өзарабөлінеді. Бірлескен оқудың негізгі аспектісі топ мүшелерінің бірлесу арқылы келісімге қол жеткізуіне негізделген.
Бірлескен оқу—бұл оқыту мен оқу тәсілі. Ал бұл тәсілберілген тапсырмаларды орындау немесе белгіліпроблема ларды шешу , я болмаса әлдебір өнім жасау барысында топтыңбірлесіп жұмыс істеуін білдіреді. Бірлескен оөу барысында қатысушылар бір-бірімен әңгімелеседі және осы әңгімелесудің нәтижесінде білім алады.
Педагагикадабірлескен оқудың түрі жеткілікті, ал ұжымдық оқудың негізгі сипаттамалары төмендегіше:
1.Оқу—оқушылар белгілі ақпаратты игеретін,сондай-ақ өздеріигерген мәліметті бар білімдеріменбайланыс тыратын белсенді үдеріс.
2.Оқу берілгентапсырмаларды орындай барысындамеханикалық есте сақтаумен қайталауды емес,қатысушылардың белсенділігін, ақпараттарды өңдеуін жәнеқорытуын талап етеді.
3Оқушылар әрбірініңжеке көзқарасымен танысадыжәне пікір алмасады , ойөрбітеді.
4Оқу оқушылардыңәңгімелесу барысында әлеуметтікортада қалыптасады. Осызияткерлік жаттығу нәтижесіндеоқушылар өз ойларыныңнегізін құрып, мәнін түсінеді.
5Бірлескен оқукезінде оқушылар әлеуметтікжәне эмоционалдық тұрғыдандами түседі. Өйткені , олар түрліпікірлерді тыңдап, өзидеяларын ортаға салуғажәне соны қорғауғамәжбүр болады. Мұндайдаоқушылар мәтіннің аясында ғанақалап қоймай , ары қарайөз идеяларын өрбітеді.Нәтижеде әрбір оқушыдажеке идея , ерекшетұжырымдамалық түсініктер пайдаболады.
Бірлескеноқудың нәтижесінде оқушыларбір-бірімен қарым-қатынас жасайды, өзидеяларын ұсынады жәнеоны қорғайды. Сондай-ақ, әртүрліұстанымдармен алмасуға ,өзге тұжырымдамаларға күмәнменқарауға және жұмысқабелсенді қатысуға толықмүмкіндік алады .(Мұғалімге арналғаннұсқаулық , 78-бет) .
Оқушылар оқуүдерісіне белсенділік танытса , онда нақтылықпайда болады. Зерттеушілершағын топта жұмысістейтін оқушылар алғанбілімдерін ұзақ сақтайтындағын дәлелдепотыр. Сондай-ақ , бірлескен топта жұмысістейтін оқушылардың бір-бірінекөңіл толатыны анықталған.
Тақырыпты негіздеу.
Коучинг сессияға«Оқыту мен оқуүдерісін жетілдіруде бірлескентоптық жұмыстарды қолдану »тақырыбын алған себебім, өзәріптестеріме оқушыларды топқабөлу ережелері мен оныңтүрлерін көрсеткім келді. Сондай - ақ , оқыту мен оқудағыжаңа әдіс-тәсілдердің түрлеріментаныстырғанды жөн санадым. Сонымен қатартоптық жұмыс текқана оқушылар арасындағана емес, мұғалімдер арасындада орын алғаныдұрыс болады депойладым және әріптестерімесоны дәлелдегім келді. Бірлескен жәнетоптық жұмыстың нәтижесіндеоқушылар бір - бірімен әлеуметтенедіжәне ынтымақтастық қарым - қатынас орыналады.
Талдау
Коучингсабаққа қатысқан мұғалімдертуралы қысқаша мәліметтөмендегі кестеде қарастырылған.
№ |
Мұғалімнің аты - жөні |
Пәні |
1 |
Ботабаева Рыскүл |
Бастауыш |
2 |
Жаңбырова Құралай |
Қазақ тілі мен әдебиеті |
3 |
Құдретова Бақнұр |
Қазақ тілі мен әдебиеті |
4 |
Сабырова Алмагүл |
Химия және биология |
5 |
Биболова Күнсұлу |
Биология |
6 |
Сапарханова Майра |
Бастауыш |
7 |
Маметова Жадыра |
Психолог |
8 |
Куметова Райхан |
Музыка |
9 |
Ахунова Сапаркүл |
Шет тілі |
10 |
Бақтиярова Назым |
Бастауыш |
Коучинг сабақтыңбарысы төмендегі кезеңдердентұрады.
Алдымен топтық жұмысқа арналғанслайд көрсеттім. Ынтымақтастықты қалыптастырумақсатында экрандағы суреттердің біріне өздерінтеңеуді ұсындым және неүшін оны таңдағанынтүсіндіруді сұрадым. Мұғалімдердіңкөбі лупаны таңдады.Ал жасмамандар ұжымдасқан топтытаңдады.
Еңбек өтіліон жылға дейінгілержәне он жылданкейінгілер болып екітопқа бөлдім.
Әр топқа« Мектеп » және « Оқушы »сөздерінің мағынасын ашудапостермен жұмыс жасаудыұсындым. Топ мүшелерібір- бірімен ойбөлісіп , әрбірі өзпікірлерін ортаға салдыжәне талапқа сайқорғай білді. Білімніңмен тәрбиенің негізімектепте қаланса , алоқушы сол мектептің айнасы депсипаттады. Мектептің жүрегі мұғалімболса , ал оқушыныңжүрегіне жол табабілетін де мұғалімдеп өз ойларыннақыл сөздермен қорытындылады. Екі топ та өзидеяларын еркін жәненақты жеткізе білді.
Сергіту сәтінде« Аспанға қараймын » бейнеклипіне отырып биледі.
Топтарға « Бірлескеноқу деген не? » Топтық жұмысүстінде және « Бірлескеноқудың мәні » дегентақырыпшалар аясында теориялықмәтін ұсындым. Топмүшелері «Кэррол» әдісіарқылы үлестірмематериалдарды білді , түсінді, қолданды және оны топ ішінде қорғай білді. Білгені – яғни , оқығаны , түсінгені -- ол бір - бірімен ойбөліскені , қолданғаны -- постермен жұмыс барысындақорғай білгені деп ойлаймын. Сызба арқылыкөрсетсем , онда ол төмендегішеболады. «Кэррол»әдісі ----------- > Біледі -----------> Түсінеді ------------> Қолданады
« Қояндар туралы »слайд көрсетілді. Әрбіріодан түсінгендерін ортағасалды. Бұдан ешкім өзінтөмен санамау керекекенін ұқты. Әркімнің өзінетиісті қадір- қасиеті болатыныжөнінде ой бөлісті.
Топтарға көліксуреттерін тараттым. Ол суреттердітоптап, жіктеп беруді және оны неүшін олай бөлгенінтүсіндіріп беруін ,яғни, өзойларын постерде қорғаудыұсындым. Мұғалімдерпостермен жұмысты өтежақсы қорғап шықты. Өзойларын екі топ та «Т» кестесінесала білді. Өйткені екітоптың бірінде меніңтәлім алушым болса , біріндемен зерттеген сыныптыңжетекшісі болатын. Оларменің әрбір сабағымаеніп,тұсінбегендерін менен сұрапотырған еді. Соның септігіболар , екі топта даталапқа сай нақтыидеялар айтылып жатты. Атапайтсам, көліктердің тиімді жәнетиімсіз деп екігебөліп, оны не үшін олай топтағанын нақтыдәлелдермен өз ойларын еркінжеткізе білді. Расында , менмұны күтпегенедім.
Көліктерді топтастыруда
Сауалнама социаграммабойынша алынды. Нәтижеде өзарабағалау арқылы мұғалімдердіңкөшбасшылығын , біліктілігін , мейірімділігін , даналығын, ізденімпаздығын , сондай- ақ , өзімшілдігін , өктемшілдігінбайқаймыз. Социограммадатұлғаның ең білімді , еңақылды , ең жақыны, еңабыройлы , ең талапшыл , еңтанымалы , ұлы ұстаз дегенсияқты қырлары қамтылды.Бағалау кезеңінде әрбірі өзтобының үш мұғалімінежүлделі үш орындыұсынды. Нәтижеде көп дауысжинаған мұғалім топ көшбасшысыатанады. Формативтібағалаудың формальді еместүрін қолдандым . Яғни ,ауызша түрде « Екі жұлдыз,бір тілек » әдісін жүргіздім. Бұл әдістіңкөмегімен мұғалімдер өздерініңқалыс тұстарын тілекарқылы біле алады.
Қорытынды бөлімінде« Білемін , білдім , білгім келеді » сызбасына керібайланыс ұсындым. Мұғалімдердіңбіразы « білдім » , « білгімкеледі», деген рефлексияға көпсөздер тізбегі жапсырылған.Бұл көрсеткіш мұғалімдердіңкоучинг сабақтан көпдеректермен танысқанын жәнетағы да басқадеректер жөнінде білгісікелетінін байқатады. Яғни , мұғалімдердеалға деген құлшыныстың ,кәсіби дамуға дайын және бәсекегеқабілетті тұлға болуғаталпыныстың орнағанынкөруге болады. « Үміт ағашына » өзойларын стикер арқылы білдірді. Одан коучингсабақ мұғалімдерге ұнағанын , сергіту сәтініңтүрлерін үйренгісі келетінінбайқадым.